Przygotowywanie pakietów do procesu sterylizacji

Przygotowywanie pakietów do procesu sterylizacji

Kolejnym etapem - po procesie mycia i dezynfekcji narzędzi jest ich sterylizacja. Poprawnie wykonany proces zapewnia bezpieczeństwo i najwyższy poziom higieny.

Narzędzia przed sterylizacją powinny być idealnie czyste i suche. Aby służyły nam jak najdłużej warto pamiętać o ich odpowiedniej konserwacji. Co 3-4 procesy sterylizacji, przed zapakowaniem w pakiety powinny zostać dokładnie naoliwione odpowiednim olejem do konserwacji narzędzi, który nie pali się w temperaturze 134°C. Następnie należy dobrać odpowiedniej wielkości opakowanie, a pakiety zapełnić najwyżej w 3/4 objętości. 

Dostępna jest szeroka gama rozmiarów torebek pasiadających pasek samoklejący (niewymagających użycia zgrzewarki) lub rękawów papierowo-foliowych nawiniętych na rolkę. W przypadku rękawów osoba odpowiedzialna za przygotowanie pakietów samodzielnie ucina odpowiedni kawałek rękawa i po jego wypełnieniu zamyka go przy użyciu zgrzewarki. 

Należy pozostawić około 3 cm luzu przed zgrzewem lub zamknięciem torebki. W przypadku przeładowania pakietu zgrzew opakowania może okazać się nieszczelny, bądź może następić jego pęknięcie. Przeładowanie pakietu może dodatkowo uniemożliwić odpowiednią pewnetrację pary wodnej, a co za tym idzie proces sterylizacyjny może okazać się nieskteczny.  

Pakiet najlepiej przygotować tak aby zawierał on niezbędne narzędzia do wykonania 1 zabiegu. Nieopakowane narzędzia należy wykorzystać natychmiast po wyjęciu z autoklawu. 

Każdy pakiet powinien zostać oznaczony (na zewnątrz) przy pomocy wskaźnika kontrolnego, sygnalizującego czy opakowanie zostało poddane procesowi sterylizacji. Na opakowaniach umieszczone są wskaźniki klasy 1, które po zakończonym procesie powinny zmienić kolor. Zmiana koloru świadczy o przeprowadzeniu procesu sterylizacji - nie jest ona jednak równoznaczna z tym, że proces przebiegł prawidłowo. Ozankownie zewnętrzne powinno również zawierać między innymi informacje takie jak data przeprowadzonego procesu czy data jego ważności. Do tego typu oznakowania można wykorzystać etykiety podwójnie przylepne ze wskaźnikiem sterylizacji parowej. Etykiety zawierają miejsce na nadrukowanie (przy pomocy metkownicy) informacji o kodzie i dacie procesu, dacie ważności, numerze sterlizatora, cyklu czy identyfikujące operatora. W sytuacji gdy operator nie posiada metkownicy może informacje te nanieść na etykietę przy pomocy nietoksycznego markera odpornego na warunki panujące w autoklawie.

Wewnątrz każdego pakietu powinien zostać umieszczony wskaźnik chemiczny minimum klasy 4 (sugerowany - klasy 5 lub 6), potwierdzający sterylność zawartości pakietu. Poprawnie przebarwiony wskaźnik świadczy o odpowiedniej penetracji pary wodnej do wewnątrz pakietu i osiągnięciu wszytkich parametrów cyklu.

Przygotowane pakiety należy ułożyć w autoklawie tak aby zapewnić swobodny przepływ pary. W przypadku gdy do komory wkładamy większą liczbę opakowań, należy pamiętać o układaniu pakietów stroną papierową do papierowej, foliową do foliowej, tak aby zapewnić możliwie jak najlepszy dostęp pary do pakietów. Nieprawidłowe ułożenie pakietów lub zastosowanie złych jakościowo opakowań może ograniczyć uzyskanie odpowiednich parametrów wewnątrz opakowania, w szególności w miejscach trudnodostępnych. Pakiety nie powinny dotykać ścian autoklawu i zasłaniać owtorów. Sterylizator powinien zostać wypełniony w minimum 1/6 objętości choć zasada ta nie dotyczy nowoczesnych autoklawów klasy B z frakcjonowaną próżnią wstępną.

Dodatkowo należy pamiętać o kontrolowaniu wsadu poprzez umieszczenie w różnych punktach komory sterylizatora (najlepiej na różnych poziomach, po przekątnej względem siebie, w miejscach najtrudniejdostępnych) tak zwanych pakietów kontrolnych. W zależności od wielkości autoklawu należy zastosować 2 lub 3 pakiety kontrolne. W przypaku sterylizatora o pojemności 20 l powinny być to 2 pakiety kotrolne tj. wskaźnik najlepiej klasy 6 w opakowaniu sterylizacyjnym. W sterylizatorze o pojemności powyżej 20 l należy użyć 3 pakietów kontrolnych. Prawidłowo przebarwione wskaźniki pozwalają na zwolnienie wsadu.

Nieprawidłowe przebarwienie któregokolwiek ze wskaźników ostrzega o potencjalnym błędzie procesu sterylizacji. Użytkownik powinien założyć, że w procesie mógł wystąpić błąd wynikacjący z wadliwego opakowania narzędzi, nieprawidłowego załadunku lub też usterki sterylizatora.

Kiedy pakiety zostaną umieszczone w autoklawie, wybieramy odpowiedni program. Krótki program odpowiedni jest dla narzędzi gładkich. W przypadku sterylizowania narzędzi posiadających żłobienia należy użyć dłuższego programu. Najczęściej aby zaoszczędzić czas wszystkie rodzaje narzędzi sterylizujemy jednocześnie na programie dłuższym.

opracowanie własne OLIMP MED. Bożena Rauk.